Psychotherapie als ADD behandeling of medicatie?

AD(H)D behandeling: gezondheid of medicatie?

ADHD|ADD diagnose: een ontdekking

Moet men bij een ADHD en ADD behandeling kiezen voor gezondheid of voor medicatie? Dit is wat scherp gesteld. Maar er zijn toch wel vragen bij het gebruik van medicatie bij AD(H)D, vooral bij volwassenen en bij langdurig gebruik. Uw huisarts, psychiater of neuroloog kan u daarbij verder helpen.

Wij verkiezen het zekere boven het onzekere en ontwikkelden de voorbije jaren een gezond programma waarbij leefgewoontes (slaaphygiëne, voeding en bewegen) worden aangepast. De meeste van onze patiënten zijn tevreden over deze ADD behandeling. Hieronder leg ik eerst uit hoe ik tot deze gezonde behandeling gekomen ben.

De lange zoektocht naar een gezonde behandeling van ADD

Ik werk ondertussen meer dan 30 jaar als klinisch psycholoog en psychotherapeut. Zowel in psychiatrie als in mijn eigen Psychologenpraktijk. Ik leerde er in de loop van de jaren ADHD|ADD problematieken bij volwassenen kennen.

En ook leerde ik deze na verloop duidelijk en uiteindelijk vrij gemakkelijk te onderscheiden van andere psychologische problemen. Daarna schoolde ik me bij om een ADHD|ADD behandeling met minimaal of zonder medicatiegebruik te ontwerpen.

Dit verhaal is deels na te lezen in een vroegere blog, Kung-Fu Panda of de ADHD|ADD symptomen .

Het mirakel van de medicatie

De eerste jaren stelde ik aan de huisarts van de patiënten met AD(H)D voor om methylfenidaat (verkocht onder diverse merknamen) voor te schrijven. Dit zorgde voor een quasi onmiddellijk verdwijnen van hun klachten.

Daardoor kon de psychotherapie bij ADHD|ADD van deze patiënten in onze Psychologenpraktijk herleid worden tot enkele sessies. Terwijl deze mensen met ADHD|ADD voorheen een langere en soms ook intensieve klassieke psychotherapie volgden. Ondertussen zijn we enkele jaren verder en spreken we niet meer van een mirakel.

Baanbrekend in The Lancet

Veranderen van voeding om ADHD te genezen.

Voor -en tegenstanders van ADHD|ADD medicatie

De voorstanders situeren zich eerder bij de farmaceutische industrie en de biologische psychiatrie. Deze spreken over ADHD|ADD als een psychiatrisch ziektebeeld, een neurologische aandoening, kortweg het ‘ADHD|ADD syndroom’.

De tegenstanders van medicatie vinden we vooral bij onafhankelijke wetenschappelijke onderzoekers. En bij sommige psychotherapeuten en kritische artsen, die op de gevaren van de medicatie wijzen. Sommigen daarvan gaan zelfs zover om ADHD een verzinsel van ‘Big Pharma’ te noemen!

Onze klinische praktijk toont ons dan weer een tussenpositie.

Waarom ADHD|ADD bestaat

Psychotherapie als ADD behandeling of medicatie?
Add medicatie of psychotherapie: alternatief?

De criteria voor ADHD en ADD staan beschreven in de DSM, die gebruikt wordt door zowat alle huisartsen, psychiaters en vele psychologen wereldwijd. Daarmee verbonden is er ook het APA dat deze diagnose erkent.

Er is de epidemische toename van het voorkomen van ADHD|ADD in Europa en USA. Er is onderzoek dat tracht aan te tonen dat er een genetische basis bestaat voor ADHD|ADD. En ook is de rol van het dopaminerge-noradrinalinerge systeem beschreven. Tevens vindt men bepaalde afwijkingen in de anatonomie en in het functioneren van de hersenen bij ADHD|ADD.

Er worden diagnostische tests, vragenlijsten en beeldonderzoek gebruikt om ADHD|ADD op te sporen.

En er bestaat een medicament tegen ADHD en ADD, namelijk methylfenidaat. 

ADHD|ADD: waarom dit niet bestaat

Een aantal wetenschappelijke onderzoekers en ook artsen, klinisch psychologen en psychiaters zijn ervan overtuigd dat de diagnose ADHD|ADD een uitvinding is van de farmaceutische industrie.

Een gefantaseerd probleem

En dat deze industrie het fictieve ADHD|ADD probleem bovendien opblaast tot epidemische proporties, om commerciële redenen.

Zij wijzen daarbij op vele onderzoeken naar de effecten van methylfenidaat bij ADHD|ADD die- al dan niet bewust- slecht zijn opgezet. Of dat uit deze onderzoeken verkeerde conclusies worden getrokken en bepaalde resultaten werden weggelaten of geminimaliseerd.

Sponsors van ADHD

Sommige tegenstanders van ADHD|ADD beweren ook dat zowel de schrijvers van DSM als APA leden en veel onderzoekingen naar methylfenidaat bij ADHD|ADD zwaar gesponsord worden door de farmacie.

Geen test

Andere bronnen wijzen erop dat er geen echte diagnostische ADHD|ADD test beschikbaar is, enkel vragenlijsten die weinig betrouwbaar en weinig valide zouden zijn.

De enige manier om tot een diagnose te komen is volgens hen het bevragen van een lijstje van subjectieve klachten. Klachten die ook in vele andere ziektebeelden verschijnen. En die elk op zich het gevolg kunnen zijn van opvoedingsmoeilijkheden, trauma’s of andere sociale omgevingsfactoren. Of die een medische oorzaak hebben.

Voor ADHD|ADD als ziekte is er volgens deze onderzoekers dan ook weinig wetenschappelijke grond:

Waar ligt de oorzaak?

Zij geven aan dat er nog steeds geen oorzaak voor ADHD|ADD is gevonden, geen biomarker. Geen oorzakelijk bewijs dat het noradrenaline -en dopamine-systeem aan de basis ligt van ADHD|ADD. Geen bewijs van de relatie tussen ADHD|ADD en eventuele afwijkende neuro-anatomie. Of tussen ADHD|ADD en afwijkende functies van de hersenen. Ze vinden het ook ‘extreem onwaarschijnlijk dat er een genetische oorzaak’  zal gevonden worden voor ADHD|ADD.

Onze ervaring in de Psychologenpraktijk met ADHD|ADD bij volwassenen

Onze ervaring leert dat beide kampen zich ietwat bezondigen aan zwart-wit denken.

In onze klinische ervaring bestaat er wel degelijk zoiets als ADHD|ADD. Maar de psychodiagnostiek ervan vereist een gedetailleerde kennis van het subjectieve klachtenpatroon van ADHD|ADD. En een zorgvuldige bevraging van de klachten en de ziektegeschiedenis van zowel de patiënt als van diens omgeving.

En niet in het minst vraagt ADD diagnostiek een ruime ervaring en kennis. Kennis van de vele andere psychologische problemen en psychiatrische ziektebeelden waarmee het al te vaak verward wordt. Zoals bijvoorbeeld depressie, burn-out, autisme en bipolariteit.

ADHD|ADD als neurologische ziekte

Wat de diagnosestelling van ADHD|ADD bemoeilijkt is dat het een onopvallend verschijnsel is.

Kinderen met hyperactiviteit (ADHD) worden (te) vlug opgemerkt, vaak door de leerkracht op school.

Kinderen en volwassenen met enkel aandachtsproblemen (ADD) daarentegen zijn onopvallend aanwezig, timide en teruggetrokken. Braaf maar verstrooid.

Een uniek geheel van ADHD klachten

Het lijkt het er sterk op dat er effectief een uniek en samenhangend geheel van niet-unieke subjectieve klachten bestaat dat men ADHD en ADD noemt. Tenminste toch in de klinische praktijk.

Tevens zien we deze problematiek keer op keer terug bij familieleden van onze patiënten. Zonder dat we dit kunnen toeschrijven aan omgevingsfactoren.

Ik vrees dan ook dat goedmenende, gedreven onderzoekers en psychologen het risico lopen het kind met het badwater weg te gooien.

Afhakende patiënten zonder hoop?

Een behoorlijk aantal van mijn patiënten stopte na enige tijd met de medicatie en herviel in hun oude miserie.

Omdat er steeds meer lastige bijwerkingen (zenuwachtigheid, slapeloosheid, hoofdpijn, zware rebound,…) opdoken.  Of omdat algemeen de medicatie-inname als effect had dat zij ervoeren dat de eigen persoonlijkheid verandert  (‘ik herken mezelf niet meer’). Of dat zij de indruk hadden in een keurslijf te zitten, gevangen in eigen lichaam en geest.

ADHD|ADD: een alternatief voor medicatie

Bestaat er ander alternatief dan het hervallen in een leven dat zowel voor de ADHD|ADD patiënt als voor de omgeving heel  zwaar om dragen is?
Er bestaat voor een aantal gevallen wel degelijk een alternatief, leerde ik ondertussen.

Gezonder eten en leven

Dat alternatief is een doorgedreven en blijvende omschakeling van de eet -en leefgewoontes.  Bovendien verhoogt dit de kans op een gezonder lichaam en een langer leven. Ons gezond programma kunt u kopen door te klikken op onderstaande knop.

[maxbutton id=”6″]


Er is nood aan verder onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van voeding, leefgewoontes en natuurlijke supplementen.

(*) Bron: “ADHD:What do we really know?”, Lydia Furman in “Rethinking ADHD, from brain to culture”, S Timimi & J Leo(ed.) Palgrave Macmillan, Hampshire (2009)

Deze site heeft voor u heel veel meer info over ADHD en ADD ter beschikking dan wat u net las.

[maxbutton id=”4″]